Facebook Down

Την Τετάρτη 3 Νοεμβρίου 2021, ομιλητές και μέλη της ευρύτερης κοινότητας των Διαλόγων του ΙΣΝ συμμετείχαν σε έναν ανοιχτό, δημόσιο διάλογο με τίτλο «Facebook Down». Αφορμή για την 47η συζήτηση των Διαλόγων αποτέλεσε η μαρτυρία μιας πρώην εργαζόμενης του Facebook - η οποία στη συνέχεια έγινε μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος - ότι η εταιρεία βάζει το κέρδος πάνω από την ασφάλεια, τονίζοντας την ανάγκη να εξεταστούν οι επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην κοινωνία και τη δημοκρατία, είτε αυτές έχουν γίνει με πρόθεση ή χωρίς.

Ανταλλάσσοντας απόψεις και προβληματισμούς με τους ομιλητές, το κοινό έθεσε θέματα όπως η δημόσια γνώμη για το Facebook μετά από αυτές τις αποκαλύψεις, η εισαγωγή του «Like» το 2009 που αποτέλεσε σημείο καμπής στη δυναμική των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ο ρόλος μας στη λεγόμενη «οικονομία της προσοχής» και το τι μπορεί να μην γνωρίζει - αλλά πρέπει - ο μέσος χρήστης για τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

Η Carole Jane Cadwalladr, Ερευνήτρια Δημοσιογράφος και Συγγραφέας ανέφερε: «Θα έπρεπε να υπάρχουν δημόσια αρχεία για το τι συνέβη με αυτές τις εκλογές και πως έδρασαν τα κόμματα. Τα δεδομένα απλώς εξαφανίστηκαν εντελώς. Αυτή η περίοδος της ιστορίας μπήκε σε μια μαύρη τρύπα. Είναι μόνο στους servers του Facebook. Δεδομένων αυτών που γνωρίζουμε μέχρι τώρα, ξέρουμε ότι παραβίασαν όλους τους νόμους…Το Brexit ήταν κυριολεκτικά ο τόπος του εγκλήματος και το Facebook κατέστρεψε όλα τα αποδεικτικά στοιχεία από αυτό. Τα στοιχεία αυτά δεν είναι διαθέσιμα για τους δημοσιογράφους, δεν είναι διαθέσιμα για τους ακαδημαϊκούς, ή τους ιστορικούς, δεν πρόκειται να είναι διαθέσιμα ούτε για τις μελλοντικές γενιές».

«Η οικονομία της προσοχής στη βάση της είναι η αναδιάρθρωση των τρόπων δημιουργίας κέρδους που χρησιμοποιεί εμάς και την - δωρεάν - ενασχόλησή μας ως εμπόρευμα. Γινόμαστε το εμπόρευμα. Έτσι, όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνουμε σε αυτές τις εφαρμογές, τόσο περισσότερο κέρδος αποκομίζουν. Και έτσι, το παν είναι να μας κρατούν στην εφαρμογή. Δεν νομίζω ότι αφορά στην αυτοπειθαρχία, γιατί αυτές οι εφαρμογές είναι σχεδιασμένες με τρόπο που να μας δεσμεύουν εκεί μέσα, να εκπαιδεύουν το μυαλό μας να θέλει να συνεχίσει να κάνει scroll. Η προσοχή μας έχει γίνει το εμπόρευμα που αγοράζεται και πωλείται από αυτές τις εταιρείες. Αν όλοι σταματούσαμε να χρησιμοποιούμε το Facebook, προφανώς αυτή η οικονομία της προσοχής δεν θα λειτουργούσε. Αυτό όμως δεν είναι ρεαλιστικό. Μέχρι να έχουμε αναδιάρθρωση και κανονισμούς, νομίζω ότι η παιδεία για τα μέσα είναι πολύ σημαντική. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν τον τρόπο που αυτές οι εφαρμογές αλληλοεπιδρούν μαζί τους», δήλωσε η Samira Rajabi, Επίκουρη Καθηγήτρια Σπουδών ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο.

«Προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε καλύτερα τον αλγόριθμο του Instagram newsfeed και έτσι δημιουργήσαμε ένα εργαλείο, όπου οι χρήστες μπορούσαν να εγκαταστήσουν ένα plug-in στο πρόγραμμα περιήγησής τους και να μοιραστούν ορισμένα δεδομένα μαζί μας. Ο στόχος μας ήταν να κατανοήσουμε πώς οι διαφορετικοί τύποι αναρτήσεων είχαν προτεραιότητα στο newsfeed και για αυτό πραγματοποιήσαμε τρία πειράματα. Το ένα από αυτά ήταν σχετικά με τους δημιουργούς περιεχομένου (influencers) και ανέδειξε ότι οι φωτογραφίες των influencers είναι πολύ λιγότερο πιθανό να εμφανιστούν στο newsfeed των εθελοντών μας, εάν στις φωτογραφίες ήταν ντυμένοι, οπότε είδαμε ότι υπάρχει μια ειδική μεταχείριση για το γυμνό στο Instagram, λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των Like και τον αριθμό των σχολίων μιας ανάρτησης. Είναι ξεκάθαρα μια ενεργή απόφαση από τους δημιουργούς των αλγορίθμων να προωθήσουν αυτό το είδος περιεχομένου», ανέφερε ο Nicolas Kayser-Bril, Δημοσιογράφος Δεδομένων και Ρεπόρτερ στο Algorithm Watch.

Σε μια συνέντευξη που μαγνητοσκοπήθηκε αρχικά για το SNF Nostos Conference 2021 με θέμα "Ανθρωπότητα και Τεχνητή Νοημοσύνη", η οποία μεταδόθηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο Sinan Aral, Διευθυντής της Πρωτοβουλίας του MIT για την Ψηφιακή Οικονομία, αναφέρθηκε στο πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν τη δημοκρατία, την κοινωνία και την υγεία σήμερα αλλά και στο μέλλον. «Σε κάποια μέρη του κόσμου το Facebook είναι το Internet. Είναι μια εξαιρετικά ισχυρή τεχνολογία. Έχει εξαπλωθεί στον πλανήτη μας την τελευταία δεκαετία ταχύτατα και δεν πρόκειται να φύγει. Οπότε πρέπει να προσπαθήσουμε να βρούμε πώς θα αποφύγουμε τις αρνητικές εκφάνσεις των κοινωνικών δικτύων και να θυμόμαστε πόση αξία μπορούν να προσδώσουν στην κοινωνία μας αν τα προσαρμόσουμε στις αξίες της».

Τους Διαλόγους επιμελείται και συντονίζει η Άννα-Κύνθια Μπουσδούκου και υλοποιούνται με τη δημοσιογραφική επιμέλεια του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD (incubator for Media Education and Development).

*Οι απόψεις των συμμετεχόντων στις συζητήσεις Διάλογοι, είτε αυτοί συμμετέχουν ως εκπρόσωποι θεσμικών φορέων και οργανισμών είτε αυτοπροσώπως, σε αρθρογραφία ή άλλα οπτικοακουστικά μέσα εκφέρονται ελεύθερα, χωρίς πρότερη παρέμβαση ή υπόδειξη, εκφράζοντας την προσωπική τους γνώμη, κάθε φορά, αλλά όχι απαραίτητα τις θέσεις και τις απόψεις είτε του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) είτε του iMEdD.